Język portugalski

  Strona w budowie

 Język Portugalski pochodzi od łaciny i należy do grupy romańskiej rodziny indoeuropejskiej. Portugalski jest językiem należącym do subgrupy Portugalsko-Galicyjskiej (Portugalski, galicyjski) grupy języków zachodnio-iberyjskich (astur-leoński: Mirandyjski, Asturyjski, Leoński, Estremeński; i Kastylijski). 
 W czasie Imperium głównym wejściem Półwyspu Iberyjskiego były rzeki i najważniejszymi z nich w tej epoce stały się Hiberus (Ebro) i Baetis (Guadalkiwir). Przez te rzeki łacina i cywilizacja rzymska doszły (nie w tym samym tempie) do środka Półwyspu. Na zachodzie Półwyspu Iberyjskiego (Gallaecia i Lusitania) panowały ludy celtyckie, które miały wpływ fonetyczny na język portugalski. Prawdopodobnie portugalskie zasady fonetyczne są celtyckie (nazalizacja)- tak jak dzisiejszy francuski. Portugalski jest także językiem szeleszczącym, ponieważ dźwięk "sz" albo "rz" wstępuje prawie w każdym słowie. Każde słowo w liczbie mnogiej ma "sz". Najbardziej podobny do języka portugalskiego jest język galicyjski, z którą kiedyś stworzył wspólny język- staroportugalski, starogalicyjski albo portugalsko-galicyjski.
   Zdobywanie Półwyspu Iberyjskiego przez Rzymian było stopniowe. Najpierw wschodnie wybrzeże oraz następnie południowo-wschodnie wybrzeża. Wytrwałość celtyckich ludów na północnym-zachodzie półwyspu oznaczało zdobycie całego Półwyspu przez Rzymian dopiero w czasie Imperium, czyli prawie dwieście lat po wojnach z Kartago. Legiony osiedliły się na północnym-zachodzie i założyły miasta (Asturica Augusta, Bracara Augusta,itd). Prawdopodobnie języki celtyckie były używane jeszcze na początku naszej ery, ale po upadku imperium rzymskiego regiony Gallaecia (Galicja) i Lusitania (Portugalia) już były całkowicie romanizowane. I to było właśnie na zachodzie gdzie później łacina stała się bardziej konserwatywna mając wpływ na stworzenia języków galacyjsko-portugalskich z substratem celtyckim. Na początku piątego wieku Swebowie stworzyli niepodległe państwo w dzisiejszej Portugalii. Inne plemiona (Wandalowie, Alanowie, Wizygoci) także stworzyły swoje państwa na półwyspie. Wszyscy przeważnie już mówili po łacinie z ludnością półwyspu, więc nie mamy dzisiaj dużo słów z pochodzenia germańskiego/indoaryjskiego, które pochodzą bezpośrednio z tych plemion. Natomiast liczba germańskich toponimów w Portugalii oraz Galicji jest największa na półwyspie iberyjskim. 
 Inwazja Arabów/Maurów na Półwyspie Iberyjskim w 711r. miała dużo wpływu na stworzenie obecnie panujących języków romańskich, bo później te języki były utożsamiane z krajami chrześcijańskimi i ekspandowały w kierunku południa. Na terenie zdobytym przez Maurów zostały stworzone języki mozarabskie (język łacina plus arabski leksyk). Ci, którzy posługiwali się językami mozarabskimi wpływali na wprowadzenie języka arabskiego w językach romańskich. Oni byli chrześcijanami. Przyjmowali arabskie słowa i zmienili je fonetycznie według wymowy latim vulgar. Obecne języki iberyjskie pochodzące z łaciny zostały stworzone przez połączenie tych języków- północne języki krajów chrześcijańskich i południowe języki mozarabskie. 
 Uformowanie się królestwa Portugalii i separacja od królestw Północnych (Galicja i Leon) dało językowi portugalskiemu niezależną ewolucję. Guimarães został rezydencją hrabiego i pierwszą stolicą Królestwa Portugalskiego w XII wieku. Pierwszy portugalski król Afonso pierwszy zdobył od Maurów ziemię, która znajduje się na południu od Coimbry. Połączenie języków galaicyjsko-portugalski (Portucale) i luzytańsko-mozarabski (w regionie Lizbona-Coimbra) doprowadziło do stworzenia języka portugalskiego. Później kiedy królewski dwór przeprowadził się do Coimbry i potem do Lizbony podczas rekonkwisty wzór w języku portugalskim nie był już ten północny (Portucale), ale raczej ten z regionu Lizbona-Coimbry, chociaż ten region był skolonizowany przez kolonistów z północy kraju.
  Portugalska rekonkwista skończyła się w 1249r. i umożliwiło to ukształtowanie się kraju. Przeniesiono stolicę kraju do Lizbony. W 1290r. założono uniwersytet w Coimbrze i zatwierdzono język portugalski jako język urzędowy zamiast łaciny. W epoce odkrywców język portugalski stał się językiem międzynarodowym w Afryce oraz Azji. Język portugalski także otrzymał wiele słów pochodzących z języków orientalnych i nie tylko. 
 W szesnastym wieku, Luís Vaz de Camões napisał książkę pod tytułem Os Lusíadas, która stała się najważniejszym dziełem literackim języka portugalskiego. Dzisiaj prawie 220 milionów osób ma język portugalski jako ojczysty- w Portugalii, Brazylii, Zielonym Przylądku, Gwinei-Bissau, Św. Tomasza i Książęta, Angoli, Mozambiku, Timor-Wschodnim oraz Macau jest językiem urzędowym (z wyjątkiem Macau, one są członkami Wspólnoty Państw Portugalskojęzycznych). W niektórych miejscach jest też często używany- w dawnych portugalskich posiadłości (w Indiach, Sri Lanka, Malezji, Indonezji) oraz w innych krajach w Afryce oraz Azji. 
 Język Portugalski jest jedynym językiem z Europy Zachodniej, który ma dwie różne ortografie (brazylijska i portugalska). Umowa ortograficzna podpisana przez wszystkie kraje Wspólnoty Państw Portugalskojęzycznych ma zjednoczyć język portugalski ortograficznie. Obecnie te dwie ortografie są poprawne do 2015r.

Zasady fonetyczne języka portugalskiego

Samogłoski otwarte, zamknięte oraz nosowe

[a] pá, gato, pato, pátio, galo łopata, kot, kaczka, podwórko, kogut	[ɐ̃] lã, mão, mãe, manta, lâmpada wełna, ręka, matka, kołdra, żarówka
[α] cama, pedra, fazer, lei, lenha, łóżko, kamień, robić, prawo/ustawa, drewno	[ẽ] em, cem, sem, tempo w, sto, bez, pogoda
[ε] pé, fé, bebé, mel, ferro stopa, wiara, niemowlę, miód, żelazo	[ĩ] rim, mandarim, sim, lindo nerka, mandaryński, tak, piękny
[e] medo, saber, correr, português strach, wiedzieć, biegać, Portugalczyk	[õ] bomba, com, connosco, camiões bomba, z (narzędnik), z nami, cieżarówki
[ǝ] sede, noite, corre, entre siedziba, noc, [on] biega, między/wejdź	[ũ] atum, um, nenhum tuńczyk, jeden, żaden
[ɔ] pó, nó, nora, nota, mota, pote kurz, węzeł, synowa, ocena, motocykl, wazon
[o] força, morro siła/moc, wzgórze/umieram	[j] pai, vário ojciec, inny
[i] bico, fixe, gira, tio, tia dziób, fajne, ładna&miła/fajna, wujek, ciocia	[w] meu, quatro mój, cztery
[u] sul, correr, morar, copo, sapato południe, biegać, mieszkać, szklanka, but

Spółgloski

[b] bravo, barco, bater, barba dziki/odważny, łódź, bić, broda
[d] dar, andar, data, dizer dać, iść/piętro, data, powiedzieć
[g] guarda, agora, gota ochrona/miasto w Port., teraz, kropla	Gua [gua], Gue [ge], Gui [gi] ga [ga], ge [ʒe], gi [ʒi],go [go], gu[gu]
[p] panela, pai, paz garnek, ojciec, pokój
[t] tu, também, ter ty, też, mieć
[k] casa, porco, que dom, świnia, że	Ca [ka], ce [se], ci [sj], co [ko], cu [ku]
[m] mar, amigo, morze, przyjaciel
[n] nada, nu, nata, na/no nic, nago, śmietana, w(r.ż.)/w(r.m.)
[ɲ] caminho,vinho, manhã, amanhã ścieżka, wino, rano, jutro
[l] lama, Lisboa, lua błota, Lizbona, księżyc
[ł] alto, talvez, Brasil wysoki, może, Brazylia
[λ] filho, filha, trabalho syn, córka, praca
[r] caro, cores, ar drogi, kolory, powietrze
[R] carro, roda, rádio samochód, koło, radio
[f] faz, fome, fama zrób, głód, sława
[v] ver, uva, vento widzieć, winogrono, wiatr
[s] são, pessoa, céu, caça zdrowy/oni są, osoba, niebo, polowanie
[z] azar, casa nieszczęście, dom
[ʃ] chave,estar, este, chá, mesas, paz klucz, być, ten, herbata, stoły, pokój
[ʒ] já, gente, jantar, Lisboa, João już, ludzie, kolacja, Lizbona, Jan